خانه تاریخی داروغه مشهد🕍| آدرس + معرفی 🌟+ تاریخچه 📕| تصاویر📸
فهرست عناوین
خانه تاریخی داروغه از بناهای باستانی در شهر مشهد مقدس است که ارزش تاریخی زیادی برای مردمان این شهر دارد. سفر به شهر مشهد بیشترین توجه را به زیارت حرم مطهر امام‌رضا (ع)، پدیده‌ی شاندیز، و طبیعت فراموش‌نشدنی شیشلیک‌ها جلب می‌کند. اما از دیدگاه تاریخی و فرهنگی، خانه‌های قدیمی و با معماری‌های خاص نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. این بناها نه تنها اصالت و هویت شهر را نمایان می‌سازند، بلکه میراثی ارزشمند از گذشته و تمدن مردمان آن سرزمین هستند. بسیاری از این خانه‌ها در طول زمان آسیب دیده و تخریب شده‌اند، اما به فضل تلاش‌های سازمان‌های فرهنگی، برخی از آن‌ها بازسازی و مرمت شده و هنوز هم جذابیت خود را حفظ کرده‌اند.
در مشهد، خانه‌های قدیمی با معماری‌های زیبا و منحصر به فرد زیادی وجود دارند که نقش مهمی در نمایش گذشته این شهر دارند. خانه تاریخی داروغه، یکی از جاذبه‌های برجسته مشهد است که با زیبایی و شگفتی طراحی‌اش، همواره با دیدن آن علاقمندان زیادی را به سوی خود جلب می‌کند. اگر به دنبال یک تجربه فرهنگی و تاریخی متفاوت هستید، بازدید از خانه‌های تاریخی مشهد همچنان یک گزینه بسیار جذاب است که اصلاً نباید از آن غافل شوید.
بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی مشهد
خانه داروغه کجاست؟
خانه تاریخی داروغه در محله بزرگ نوغان، ریز محله قبر میر، در خیابان نواب صفوی، شارستان رضوی، راسته حوض مسگران، کوچه داروغه قرار دارد. فاصله این خانه از مرکز شهر مشهد حدود ۴٫۱ کیلومتر (حدود ۹ دقیقه) است. عمارت داروغه با حرم مطهر امام رضا (ع) نیز تنها ۱٫۴ کیلومتر (حدود پنج دقیقه) و از فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد حدود ۱۰٫۱ کیلومتر (حدود ۱۸ دقیقه) فاصله دارد. این خانه از راه‌آهن مشهد حدود ۳٫۴ کیلومتر (حدود هفت دقیقه) و از پایانه مسافربری مشهد حدود ۹٫۵ کیلومتر (حدود ۱۶ دقیقه) فاصله دارد.
مسیر دسترسی:
برای رسیدن به خانه تاریخی داروغه مشهد میتوانید از مترو خط یک استفاده کرده و در ایستگاه ۱۷ شهریور پیاده شوید. از آنجا با پیروی از مسیر زیر به خانه داروغه برسید:
- از ایستگاه ۱۷ شهریور به سمت خیابان وحدت حرکت کنید.
- در این خیابان به سمت میدان حججی ادامه دهید.
- وارد شارستان رضوی شوید و به مسجد مسگرها برسید که حدود یک کیلومتر فاصله دارد.
- پس از مسجد مسگرها، وارد راسته حوض مسگران شوید.
- خانه داروغه در ابتدای کوچه واقع شده است.
همچنین، میتوانید از اتوبوس خطی استفاده کرده و از ایستگاه‌های مربوطه پیاده شوید یا از تاکسی‌هایی با مقصد حرم مطهر امام رضا (ع) استفاده کنید و در نزدیکی خانه داروغه پیاده شوید. استفاده از خودروی شخصی نیز از خیارهای دیگر برای رسیدن به خانه داروغه است. از خیابان نواب صفوی وارد راسته حوض مسگران شوید و به خانه داروغه برسید. با خرید ویلا در مشهد همواره میتوانید از عمارت داروغه و همچنین جاذبه های دیدنی دیگر شهر مشهد دیدن کنید.
بیشتر بخوانید: حمام شاه (موزه مردم شناسی مشهد) کجاست؟
تاریخچه ساخت خانه داروغه
خانه تاریخی داروغه در مشهد، از اواخر دورهٔ قاجار ساخته شد و به دستور آخرین داروغه شهر تأسیس شد. یوسف خان هراتی، اولین رئیس نظمیه پس از مشروطه، این خانه را برای اقامت شخصی و پذیرایی از مهمانان خود ساخت. او چند سالی در این خانه زندگی کرد و پس از وفات، این خانه به ورثه‌اش واگذار شد. در سال ۱۳۶۶ شمسی، هیئت روستای شهیدیه میبد یزد، خانه داروغه را از ورثه خریداری کرده و از آن برای برگزاری مراسم مذهبی استفاده کردند.
اما در ادامه، این خانه به فراموشی سپرده شد و در معرض نابودی قرار گرفت. سال‌ها بعد، در طرح بهسازی و نوسازی شهر مشهد، خانه داروغه به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. در سال ۱۳۹۱، این بنای تاریخی توسط شهرداری منطقه و شرکت عمران و مسکن‌سازان ثامن خریداری و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.
بیشتر بخوانید: لیست تمام بیمارستان های مشهد
تاریخچه مرمت خانه داروغه
خانه داروغه، یکی از بناهای تاریخی و جاذبه‌های دیدنی استان خراسان رضوی در مشهد است. این خانه در بافت تاریخی شهر، در محدودهٔ ۳۶۶ هکتاری واقع شده و در طی طرح نوسازی شهر مشهد در سال ۱۳۷۹ به‌عنوان یکی از بناهای باقی‌مانده این منطقه محسوب می‌شد. بسیاری از خانه‌های این منطقه در طول طرح نوسازی خریداری شده و ساکنان بومی این منطقه از آنجا کوچ کردند. اما خانه داروغه، یکی از ۴۱ بنای باقی‌مانده از بناهای قدیمی و تاریخی این محدوده بود که از نابودی جلوگیری شد. شرکت مسکن سازان ثامن این خانه را از وارثان خریداری کرده و عملیات مرمت آن در سال ۱۳۹۱ آغاز شد.
هدف این مرمت، حفظ کامل هویت ساختاری و ظاهری خانه بود تا به عنوان یکی از جواهرات تاریخی شهر مشهد به نمایش گذاشته شود. در طول مراحل مرمت، از مصالح ساختمانی با کیفیت و به‌روز استفاده شده و همچنین از مصالح خانه‌های قدیمی تخریب‌شده منطقه بهره گرفته شد تا ظاهر اصیل و قدیمی خانه حفظ شود. همچنین، به خانه قسمت‌های جدیدی اضافه شده که از قسمت‌های قدیمی آن متمایز هستند. این کار در سال ۱۳۹۴ به پایان رسید و خانه به‌عنوان یکی از زیباترین خانه‌های مرمت‌شده در مشهد بازگشایی شد. در سال ۲۰۱۶، خانه داروغه جایزه حفظ آثار تاریخی از یونسکو را از آن خود کرد و امروزه با فضاهای اداری و موزه، منتظر بازدید علاقه‌مندان از این اثر به جای مانده تاریخ و فرهنگ ایرانی است.
معماری خانه تاریخی داروغه
خانه تاریخی داروغه مشهد، با مساحتی حدود ۱۱۰۰ متر مربع، یکی از نمونه‌های منحصر به فرد معماری در شهر مشهد است. این بنا که در ابتدای کوچه داروغه واقع شده، با تلفیقی از معماری ایرانی و روسی ساخته شده است. درب ورودی این خانه در ضلع جنوبی قرار دارد و پس از عبور از آن و ورود به حیاط، شما با یک حوض زیبا و دو باغچه کوچک روبه‌رو می‌شوید. یکی از ویژگی‌های بارز بناهای تاریخی ایرانی، معماری سه طرف ساخته شده این بناست که حیاط را به طور کامل پوشانده است. از جاذبه‌های خاص این خانه، طراحی تراس و پله‌هایی با الگوی معماری روسی در دو طرف عمارت است.
تزیینات زیبایی نیز در این خانه مشاهده می‌شود؛ از جمله کاشی کاری های هفت رنگ در نمای خانه، تزیینات چوبی در سقف اتاق‌ها، و تندیس‌های قالبی گچی که نمادی از معماری روسی هستند. در قسمت شمالی خانه، ایوانی زیبا با چهار ستون مشاهده می‌شود که با ستون‌های آجری زینت دار شده‌اند. پلکان‌هایی با نرده‌های فلزی ظریف، از سمت‌های ایوان به حیاط پایین می‌رسند. تزییناتی همچون کاشی‌های هشت‌ضلعی و بیضی با نقش‌های گل و گیاه، زیبایی بیشتری به این بنا می‌بخشد.
بیشتر بخوانید: لیست ۱۰ تا از بهترین هتل های مشهد
بخش های مختلف خانه داروغه
خانه تاریخی داروغه مشهد به‌گونه‌ای طراحی شده است که از نیروهای طبیعی مانند باد، آب و خورشید بهره‌برداری کند. این بنا دو بخش تابستان نشین و زمستان نشین دارد که هرکدام برای استفاده در فصل‌های مختلف طراحی شده‌اند. بخش زمستان‌نشین که به طرف آفتاب قرار دارد، در فصل‌های سرد از نور و انرژی خورشید بهره‌مند می‌شود و شامل مطبخ و وسایل گرماسازی است. از جمله ویژگی‌های جالب این خانه، وجود پنجره های دوجداره و شومینه در بخش زمستان نشین است که از نخستین‌های این خانه به شمار می‌رود و نشان از هوشمندی در طراحی آن دارد.
بخش تابستان نشین خانه داروغه در حالتی است که پشت به آفتاب قرار گرفته است. این بخش شامل اتاق‌های بادگیر و حوض آب سنتی است که در تابستان برای خنک کردن فضا به کار می‌رود. همچنین اولین حمام اختصاصی نیز در این خانه ساخته شده که نشان از پیشرفت در تجهیزات بهداشتی آن زمان دارد. علاوه بر این، در این خانه دو طبقه نانوایی اختصاصی، مطبخ، سرداب و اتاق‌های بادگیر نیز وجود دارد. مطبخ این خانه در حال حاضر به‌عنوان یک قهوه‌خانه سنتی استفاده می‌شود و در بخش دیگری از خانه یک عکاس‌خانه احداث شده است. در طبقه اول این بنا، میتوانید از صنایع دستی و نقره‌جاتی که برای فروش عرضه شده‌اند، بهره‌برداری کنید.
تحولات تاریخی خانه تاریخی داروغه
از دوران قاجار تا به امروز، خانه تاریخی داروغه مشهد میزبان تغییرات بسیاری بوده است. در زمانه‌ی قاجار، این بنا به‌عنوان مسکن شخصی و مکانی برای برگزاری مهمانی‌های یوسف خان هراتی، آخرین داروغه شهر، شناخته می‌شد. پس از وی، این خانه به وراث منتقل شده و به مدت سه دهه به عنوان مسکن مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۳۶۱ شمسی، با خرید این خانه توسط هیئت روستای شهیدیه میبد، تبدیل به حسینیه و مکانی برای برگزاری مراسم مذهبی شد. همچنین، اعضای این هیئت نیز در این محل اقامت می‌نمودند. پس از مدتی، خانه داروغه به‌دلیل فرسودگی و ترک خالی از سکنه شد. اما در سال ۱۳۹۱ توسط شهرداری مشهد و شرکت عمران و مسکن‌سازان ثامن مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت و از آن زمان به‌عنوان موزه‌ای برای بازدید گردشگران بهره‌برداری می‌شود.
