معرفی آرامگاه فردوسی | تاریخچه + جاذبه های اطراف
فهرست عناوین
این آرامگاه محل دفن شاعر بزرگ کشورمان فردوسی است.او با تلاش‌های فراوان خود، نقش مهمی در حفظ و ارتقای زبان پارسی داشته است. این مجموعه شامل آرامگاه فردوسی و همچنین مقبره اخوان ثالث است که در باغی زیبا واقع شده است. بازدید از این مکان، فرصت‌های بسیاری برای تفریح و لذت بردن ارائه می‌دهد و می‌توانید لحظات شیرینی را در آنجا تجربه کنید. به طور خلاصه، از بازدید نکردن از این مکان شاعرانه‌ترین جاهای دیدنی در مشهد پشیمان خواهید شد.
بیشتر بخوانید : شناخت کامل تمامی جاهای دیدنی مشهد
آرامگاه فردوسی کجاست؟
آرامگاه فردوسی، در فاصله ۲۸ کیلومتری غرب روستای پاژ در مشهد در استان خراسان رضوی قرار دارد.
موقعیت آرامگاه فردوسی :
آرامگاه فردوسی در 28 کیلومتری روستای پاژ مشهد واقع شده است.
تاریخچه آرامگاه فردوسی
فردوسی، شاعر حماسه‌سرای ایرانی، در سال ۳۲۹ هجری قمری به دنیا آمد. او از خانواده‌ای دهقانی به دنیا آمده و دهقانان در عصر ساسانی در طبقه‌ی اشراف قرار داشتند و در رتبه دوم اعتبار و ثروت کشور بودند. به دلیل دین شیعه فردوسی، در هیچ گورستانی مجوز دفن نگرفت و در باغ خود به خاک سپرده شد. اما علاقمندان به شعر و طرفداران او همچنان به مزارش می‌آمدند. یکی از سرداران غزنوی سال‌ها بعداز این وقایع، یک مقبره برای آرامگاه ساخت که تقریباً ۱۰۰ سال باقی ماند و در حمله چنگیز ویران شد. بعد از جنگ جهانی اول، آرامگاه مناسبی برای فردوسی ساخته شد و جالب است بدانید که این ساختمان با هزینه‌ی مردم احداث شد. به گفته ویکی پدیا شاهنامه پرآوازه‌ترین سرودهٔ فردوسی و یکی از بزرگ‌ترین نوشته‌های ادبیات کهن پارسی است.
درباره فردوسی :
- دین : شیعه
- از خانواده : ساسانی
معماری آرامگاه فردوسی
برای ساخت آرامگاه در توس، یک باغ در نظر گرفته شد و برای طراحی آن، مسابقه‌ای برگزار شد. طرح برتر انتخاب شد، اما اجرا آن متوقف شد و نقشهای دیگر به شکل اهرام مصر در نظر گرفته شد. پس از تعدادی توقف و اجرا، سقفی پلکانی به تصویب رسید. این آرامگاه ارتفاعی حدود ۱۸ متر داشت و مقبره در مرکز آن قرار گرفت. سنگ مرمر نفیسی بر روی مقبره قرار گرفت و یک ایوان ۴۰ متری آن را احاطه کرد.
سقف این آرامگاه با کاشی‌های معرق و مقرنس زیبا تزئین شده بود. مقبره و ایوان از سیمان و آهن ساخته شدند و تصاویری از شاهنامه توسط حجاران برتر بر روی دیوارها حک شد. در جشن هزاره فردوسی در سال ۱۳۱۳ افتتاح شد. اما به دلیل رطوبت، ساختمان آسیب دید و بازسازی آن با حفظ ویژگی‌های ظاهری در سال ۱۳۴۷ انجام شد.
آرامگاه جدید با مصالح مقاوم ساخته شد و روی ۲۴ ستون در طبقه اول و ۸ ستون در طبقه دوم قرار گرفت. نمای خارجی بنا با سنگ‌های مجموعه قبلی تزئین شد و قسمت داخلی با سنگ‌های مرمر پوشانده شد. نمای بیرونی نیز شبیه ساختمان قبلی ساخته شد و کاشی‌های معرق با الهام از دوران هخامنشی تزئین شدند. سنگ مزار فردوسی و تصویر فروهر دویی از سنگ‌های سنگین ترین این مجموعه هست.
توضیح اجمالی از معماری آرامگاه فردوسی:
- سال ساخت : ۱۳۴۷
- ارتفاع سازه: 18 متر
- ایوان سازه: 40 متر
بخش های مختلف مجموعه آرامگاه فردوسی
1- تالار
تالار اصلی این آرامگاه از سنگ مرمر ساخته شده است و تزئینات آن شامل کاشی کاری و گچ بری است. این تالار چهار ستون بلند و دو سرستون بزرگ در چهار گوشه دارد. در بالای بنا، تصویری از مردی با بالهای بلند (فروهر) قرار دارد که ویژگی‌های تخت جمشید را نشان می‌دهد. پلکان محوطه نیز با سنگ مرمر پوشیده شده است.
دیواره های سازه تالار :
اشعار فردوسی به تعداد زیادی بر روی دیوار آن حک شده‌اند.
2- موزه فردوسی
در آرامگاه فردوسی، آثاری از دشت توس به نمایش گذاشته شده است. این آثار شامل انواع قطعات سفالی از دوره‌های اسلامی و پیش از اسلام است. همچنین سکه‌های طلا و نقره از دوره‌های اسلامی نیز در آنجا به نمایش گذاشته شده‌اند. این سکه‌ها شامل تنگ‌ها، پیه سوزه‌ها، عطردان‌ها و دیگر انواع سکه‌های باارزش است. همچنین می‌توان انواع ظروف سفالی با لعاب و بدون لعاب، ظروف مفرغی و هدایایی مانند تابلوهای نقاشی با تصاویری از چهره فردوسی و داستان‌های شاهنامه، همچنین انواع فرش و قالیچه را در آنجا دید.
انواع سکه ها در موزه فردوسی:
- تنگ‌ها
- پیه سوزه‌ها
- عطردان‌ها
3- کتابخانه فردوسی
در ضلع شرقی آرامگاه فردوسی، یک کتابخانه وجود دارد که بیشتر به منظور تشریفات استفاده می‌شود و حدود 9000 جلد کتاب را در خود نگهداری می‌کند. این بخش در بازسازی انجام شده در سال ۱۳۴۷ به دو طبقه تقسیم شده است. طبقه دوم برای سالن مطالعه و طبقه پایین برای مخزن کتاب طراحی شده است. در سال ۱۳۹۲، با اهدای ۲۴۰۰ جلد کتاب توسط دکتر اسلامی ندوشن و خانم شیرین بیانی و ۳۷۵۱ جلد کتاب توسط آقای نور نعمت الهی، شرایط این بخش از آرامگاه فردوسی بدتر شد. به همین دلیل، تصمیم به تاسیس یک کتابخانه با تمرکز بر حکیم ابوالقاسم فردوسی، شاهنامه و منطقه تاریخی طوس گرفته شد. در راستای ایجاد این کتابخانه، تمام اشیاء تاریخی و اهدایی آرامگاه به مدت یک ماه به موزه خراسان منتقل شدند و در سال ۱۳۹۳ با تأسیس کتابخانه حکیم طوس به این مکان بازگشتند.
آشنایی با کتابخانه فردوسی :
- شامل : 9000 جلد کتاب
- سال ساخت : 1347
4- آرامگاه مهدی اخوان ثالث
در آرامگاه فردوسی، مهدی اخوان ثالث، یکی از بزرگان شاعران ایران، دفن شده است. او در ماه اسفند سال 1307 در شهر مشهد به دنیا آمد و در سال 1369 در تهران وفات کرد. مزار اخوان ثالث در بخش غربی آرامگاه فردوسی و در ضلع جنوبی موزه قرار دارد. در کنار مزار او، یک تندیس نیز نصب شده است. هر سال در چهارم شهریور، در همزمان با سالگرد درگذشت این شاعر بزرگ، گردشگران و علاقمندان زیادی به این آرامگاه مراجعه می‌کنند.
تاریخ تولد مهدی اخوان ثالث : اسفند سال 1307
5- نقشینه‌های سنگی
در دیوارهای جنوبی و شرقی تالار، نقشهای برجسته سنگی از شاهنامه قابل مشاهده هستند. هرکدام از این نقش‌ها دارای توضیحات مختصری به خط نستعلیق هستند. برخی از این نقش‌ها عبارتند از: زال در پناه سیمرغ، نبرد زال با شیر، گرفتن رستم رخش را به کمند، نبرد رستم با اژدها، نبرد رستم با دیو سفید، رفتن رستم به نبرد شاه مازندران، نبرد رستم با یکی از پیل‌تنان مازندران، آوردن تیر دوشاخ رستم از جنگل و جنگ رستم با اسفندیار و پیروزی رستم.
جاذبه های اطراف آرامگاه فردوسی
- گنبد هارونیه ( آدرس دقیق روی نقشه)
- مقبره امام محمد غزالی ( آدرس دقیق روی نقشه)
- شاندیز ( آدرس دقیق روی نقشه)
- پارک کوه‌سنگی ( آدرس دقیق روی نقشه)
- طرقبه ( آدرس دقیق روی نقشه)
