انتقال سند خانه به نام همسر و فرزندان | راهنمای جامع با مدارک و هزینه‌ ها

انتقال سند خانه به نام همسر یا فرزندان امری است که در بسیاری از خانواده‌ها به دلایل مختلفی مانند مدیریت بهتر اموال، تقسیم ارث یا تامین تضمین‌های مالی انجام می‌شود. این فرایند از نظر حقوقی چندلایه بوده و به روش‌های متفاوتی از جمله عقد بیع، هبه، صلح عمری یا حتی از طریق وصیت انجام می‌گیرد. با افزایش تقاضا برای انتقال سند به نام همسران و فرزندان، آگاهی از مراحل دقیق و هزینه‌های مرتبط اهمیت دوچندان پیدا کرده است. در ادامه به بررسی تمامی جوانب این پروسه می‌پردازیم.

دلایل و مزایای انتقال سند خانه به نام همسر

انتقال سند خانه به نام همسر علاوه بر ایجاد امنیت حقوقی برای طرفین، مزایای زیر را به همراه دارد:

• تقسیم عادلانه اموال: انتقال سند تک برگ به نام همسر می‌تواند در مواقع اختلاف و مشکلات خانوادگی، تقسیم اموال را تسهیل کند.

• تضمین حقوق مالی: در برخی موارد، انتقال سند به نام همسر به عنوان تضمینی برای پرداخت مهریه یا سایر تعهدات مالی عمل می‌کند.

• ایجاد سابقه مالکیت مشترک: ثبت مالکیت همزمان می‌تواند زمینه‌ای برای همکاری‌های آتی و برنامه‌ریزی‌های مالی خانواده باشد.

بیشتر بخوانید: نکات خرید ملک ورثه ای

مراحل انتقال سند خانه به نام همسر

1. تنظیم مبایعه نامه اولیه

اولین قدم جهت انتقال سند خانه به نام همسر، تنظیم یک مبایعه نامه یا قرارداد مقدماتی است. در این سند اولیه، شرایط و ضوابط فروش یا واگذاری ملک به صورت دقیق مشخص می‌شود. مبایعه نامه باید شامل موارد زیر باشد:

• مشخصات هویتی طرفین: درج نام، نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی و آدرس دقیق هر یک از طرفین.

• مشخصات ملک: ارائه جزئیات کامل از جمله پلاک ثبتی، شماره ثبت، مساحت زمین، و مشخصات جغرافیایی و هندسی ملک.

• مبلغ معامله و نحوه پرداخت: ذکر دقیق مبلغ معامله به ریال یا تومان و شرایط پرداخت (نقدی یا اقساطی).

• زمان‌بندی تنظیم سند رسمی: تعیین دقیق تاریخ مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای تنظیم سند.

تنظیم دقیق و شفاف این مبایعه نامه می‌تواند از بروز اختلافات بعدی جلوگیری نماید.

2. دریافت کد رهگیری مبایعه نامه

پس از تنظیم مبایعه نامه و امضای آن توسط طرفین، لازم است جهت ثبت و تأیید صحت قرارداد، به بنگاه‌های معتبر معاملات ملکی مراجعه و مبایعه نامه را در سیستم جامع سازمان ثبت املاک ثبت کرد. در این مرحله، یک کد رهگیری یکتا به قرارداد اختصاص داده می‌شود که به عنوان یک نشانه جهت جلوگیری از فروختن ملک به شخص دیگری عمل می‌کند.

3. مراجعه به دفتر اسناد رسمی

گام بعدی، مراجعه به دفتر اسناد رسمی با مدارک تکمیلی جهت تنظیم پرونده رسمی انتقال سند می‌باشد. در این مرحله، تمامی مدارک مورد نیاز جهت انتقال سند باید در اختیار داشته باشید. مدارک اصلی شامل موارد زیر است:

• شناسنامه طرفین

• سند مالکیت ملک

• مدارک هویتی تکمیلی مانند کارت ملی و شناسنامه

• برگه استعلام از اداره ثبت (در صورت لزوم)

• مدارک مربوط به وضعیت مالیاتی ملک

دفتر اسناد رسمی پس از بررسی مدارک و تکمیل پرونده، نسبت به تنظیم سند رسمی اقدام خواهد کرد.

4. تنظیم سند رسمی و انتقال نهایی سند

پس از تکمیل مدارک، در روز مقرر با حضور طرفین در دفتر اسناد رسمی، سند رسمی تنظیم می‌شود. در این سند، تمامی شرایط از پیش توافق شده در مبایعه نامه ذکر می‌شود و انتقال ملک به نام همسر به صورت قانونی نهایی می‌گردد. در این مرحله، هزینه‌های مربوط به دفترخانه و مالیات‌های مربوطه نیز محاسبه و پرداخت می‌شود.

5. پرداخت هزینه‌های مرتبط با انتقال سند

انتقال سند به نام همسر نیازمند پرداخت مجموعه‌ای از هزینه‌ها می‌باشد که عبارتند از:

• کارمزد دفتر املاک: معمولاً حدود 5 درصد از ارزش ملک، که به صورت درصدی از توافق بین طرفین محاسبه می‌شود.

• مالیات نقل و انتقال ملک: این مالیات معمولاً حدود 4 درصد از ارزش ملک است که به اداره مالیات پرداخت می‌شود.

• هزینه دفتر اسناد رسمی: که بر اساس تعرفه‌های مندرج در دفترخانه به صورت مساوی بین خریدار و فروشنده تقسیم می‌شود.

• هزینه سایر تعهدات: مانند پرداخت خلافی، نوسازی، و بدهی‌های مربوط به ملک که تا قبل از انتقال سند باید تسویه شوند.

نمونه متن واگذاری ملک به همسر

برای شفافیت هر چه بیشتر در پروسه انتقال سند به نام همسر، در زیر نمونه‌ای از متن قرارداد واگذاری ملک ارائه می‌شود. این متن به گونه‌ای تنظیم شده است که تمامی موارد مورد نیاز را به طور دقیق پوشش دهد:

ماده 1: طرفین قرارداد
1-1- فروشنده: ……… فرزند ……… با شماره شناسنامه ………، صادره از ………، کد ملی ………، متولد ………، ساکن ………، تلفن ………
1-2- خریدار (همسر): ……… فرزند ……… با شماره شناسنامه ………، صادره از ………، کد ملی ………، متولد ………، ساکن ………، تلفن ………

ماده 2: موضوع قرارداد
موضوع قرارداد انتقال ……… دانگ از ملک واقع در ……… با پلاک ثبتی ……… به مساحت ……… متر مربع به همراه پارکینگ و انباری مرتبط می‌باشد.

ماده 3: مبلغ معامله و شرایط پرداخت
مبلغ تعیین شده ……… ریال معادل ……… تومان بوده و به صورت نقدی و اقساطی طبق شرایط زیر پرداخت می‌گردد:

• پرداخت اولیه به میزان ……… ریال از طریق چک شماره ………

• مبلغ باقی‌مانده در زمان تنظیم سند رسمی

ماده 4: تنظیم سند رسمی
طرفین متعهد می‌شوند تا در تاریخ ……… به دفتر اسناد رسمی شماره ……… مراجعه نموده و با رعایت کلیه تعهدات، سند رسمی انتقال ملک را تنظیم نمایند. در صورت عدم حضور به موقع هر یک از طرفین، خسارت به مبلغ ……… ریال قابل مطالبه خواهد بود.

ماده 5: تحویل ملک
فروشنده موظف است ملک مذکور را در تاریخ ……… به همراه تمامی توابع و ملزومات تحویل خریدار نماید.

ماده 6: عوارض قرارداد
این قرارداد از تاریخ امضا، طرف فروشنده را از انتقال ملک به شخص ثالث منع می‌کند. در صورت بروز مشکل و نقض تعهدات، خسارات معادل ……… ریال به خریدار پرداخت خواهد شد.

مزایا و معایب انتقال سند خانه به نام فرزندان

انتقال ملک به نام فرزندان می‌تواند در شرایط مختلف انجام شود. در برخی موارد، انتقال ملک از طریق فروش، هبه، صلح عمری یا حتی وصیت صورت می‌گیرد. هر کدام از این روش‌ها ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند:

• فروش ملک به فرزند: در صورتی که فرزند تمایل به خرید ملک از پدر یا مادر داشته باشد، می‌توان معامله را به شکل فروش تنظیم نمود.

• هبه یا اهدای ملک: یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای انتقال مالکیت به فرزند، اهدای ملک از طریق هبه است. در این روش، انتقال سند به صورت رایگان صورت می‌گیرد اما باید قوانین مربوط به هبه و مالیات‌های احتمالی رعایت شود.

• صادقانه و صلح عمری: برخی از والدین جهت تضمین حق زندگی فرزندان، ملک را به صورت صلح عمری واگذار می‌کنند که در این صورت فرزند مالکیت ملک را در زمان تعیین شده دریافت می‌کند.

• وصیت به عنوان آخرین خواسته: در مواقعی که در زمان زندگی امکان انتقال سند به فرزند فراهم نباشد، می‌توان از طریق وصیت نامه انتقال را برنامه‌ریزی کرد. در این حالت، پس از فوت والدین، ملک به فرزندان منتقل می‌شود.

مراحل انتقال سند خانه به نام فرزندان

1. انتخاب روش انتقال

با توجه به شرایط خانواده و نوع انتقال مدنظر، باید یکی از روش‌های قانونی مانند بیع، هبه، صلح عمری یا وصیت را انتخاب نمود. هر کدام از این روش‌ها مزایا و معایب متفاوتی دارند و انتخاب صحیح بستگی به شرایط مالی، حقوقی و خانوادگی دارد. برای مثال:

• روش بیع: در این روش، مبلغ معامله تعیین شده و مالکیت به صورت قطعی انتقال می‌یابد. این روش برای انتقال در زمان حال مناسب است.

• روش هبه: در مواردی که قصد انتقال ملک به صورت رایگان وجود داشته باشد، هبه یکی از گزینه‌های محبوب است.

• روش صلح عمری: در این نوع انتقال، مالکیت ملک به نام فرزند منتقل می‌شود اما والدین حق استفاده و بهره‌برداری از ملک را تا زمان تعیین شده حفظ می‌کنند.

• روش وصیت: در صورتی که انتقال ملک در زمان زندگی والدین مقدور نباشد، می‌توان از طریق وصیت نامه انتقال را برنامه‌ریزی کرد.

2. تنظیم قرارداد اولیه و دریافت کد رهگیری

در تمامی موارد انتقال، اولین مرحله تنظیم یک قرارداد اولیه یا مبایعه نامه است که تمامی شرایط انتقال، مشخصات ملک، شرایط پرداخت (در صورت فروش) و زمان‌بندی تنظیم سند رسمی را مشخص می‌کند. پس از تنظیم این قرارداد، ثبت آن در سامانه‌های مربوطه و دریافت کد رهگیری انجام می‌شود که از صحت و اصالت انتقال سند اطمینان حاصل می‌نماید.

3. تکمیل مدارک و مراجعه به دفتر اسناد رسمی

مراحل اداری انتقال سند به نام فرزندان مشابه انتقال به نام همسر است. مدارک مورد نیاز شامل:

• مدارک شناسایی والدین و فرزند (شناسنامه و کارت ملی)

• سند مالکیت و مدارک مربوط به ملک

• برگه استعلام از اداره ثبت

• مدارک مالیاتی مربوط به تسویه بدهی‌های مالکیت

پس از تکمیل مدارک، مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای تنظیم سند رسمی انجام می‌شود. در این مرحله، تمامی هزینه‌های مربوطه از جمله مالیات انتقال، کارمزد دفترخانه و سایر هزینه‌های مرتبط محاسبه و پرداخت می‌گردد.

4. تنظیم سند رسمی و نهایی کردن انتقال

بعد از دریافت مدارک و تکمیل مراحل اولیه، با حضور تمامی طرفین در دفتر اسناد رسمی، سند رسمی تنظیم و انتقال مالکیت قطعی می‌شود. در این سند، شرایط اولیه قرارداد، مشخصات ملک و نحوه پرداخت هزینه‌ها به تفصیل ذکر می‌شود.

5. بررسی نهایی و ثبت نهایی سند

پس از تنظیم سند رسمی، لازم است که ثبت نهایی سند در دفاتر ثبت اسناد و املاک انجام گیرد. این مرحله تضمین می‌کند که انتقال سند به صورت قانونی ثبت شده و از بروز مشکلات حقوقی آتی جلوگیری می‌کند.

هزینه‌ های انتقال سند خانه به نام فرزندان

• مالیات نقل و انتقال ملک: طبق مقررات معمول، مالیات نقل و انتقال ملک به نسبت حدود 4 درصد از ارزش ملک تعیین می‌شود.

• کارمزد دفتر املاک: در بسیاری از معاملات ملکی، کارمزد بین فروشنده و خریدار به صورت درصدی از ارزش ملک محاسبه می‌شود.

• هزینه دفتر اسناد رسمی: این هزینه بر اساس تعرفه‌های مندرج توسط دفتر اسناد رسمی تعیین و بین طرفین تقسیم می‌شود.

• بدهی‌ها و تعهدات مالی: در صورتی که ملک دارای بدهی یا هزینه‌های شهری از قبیل خلافی و نوسازی باشد، فروشنده موظف است قبل از انتقال سند به نام جدید، این بدهی‌ها را تسویه نماید.